Ikigai!

Een bekentenis: ik ben niet zo goed in het stellen van doelen in mijn leven. Je moet dan namelijk eerst weten wat je wil (daar begint het al), en dan moet je het ook nog in een doel omzetten (SMART zeker?), een plan maken om dat doel te bereiken (dat kan ik!) en je dan aan het plan houden (ok laat maar). Eerlijk gezegd, ga ik nogal doelloos door het leven. Maar je hoeft geen medelijden met me te hebben hoor. Het gaat verder goed met mij. Althans, dat ging het, totdat ik hoorde over de Zeeuwse Elementen. Dat zijn een soort handvatten voor een lang en vitaal leven, ontwikkeld binnen de Vitale Revolutie.

Stress

De vijf Zeeuwse Elementen zijn: blijf in beweging (lukt best aardig), eet gezond (ok misschien wat meer fruit), zorg op tijd voor ontspanning (yoga!), besteed veel aandacht aan je geliefden (check!) en…vind je doel in het leven. Eh… wat? Een doel in mijn leven? Waar vind ik dat? Hoe moet ik dat bereiken? En als ik dat niet kan bereiken? WAT DAN? Kortom, dit vijfde element veroorzaakte enige stress bij mij. En laten we eerlijk zijn: is al dat doelen stellen niet juist de oorzaak van veel ellende, van het verschijnsel dat de westerse mens vaak zo moe is? Gestrest, uitgeblust. Al dat streven, bereiken, presteren, targets halen… is dat niet juist waar we op afbranden met z’n allen? En nu ga je mij vertellen dat ik voor mijn welzijn een DOEL moet hebben in mijn leven? En behalen neem ik aan? Maar ik moet ook ontspannen, zeg je? Iets klopt er niet.

Power 9

Maar het bleek toch iets anders te liggen dan ik dacht. Daarvoor moeten we naar de oorsprong van dit vijfde ‘element’. De Vitale Revolutie is geïnspireerd op de Blue Zones. Dit zijn gebieden in de wereld waar mensen lang vitaal blijven en heel oud worden. De leefwijzen van deze mensen hebben een aantal gemeenschappelijke kenmerken, ook wel de Power 9 genoemd. De Zeeuwse Elementen zijn afgeleid van deze Power 9.

Ikigai

Eén van de Power 9 kenmerken is ‘having a purpose’, wat vaak vertaald wordt met ‘een doel hebben in je leven’. Inwoners van Okinawa (één van de Blue Zones) bijvoorbeeld, noemen dit ikigai, waarmee zoveel bedoeld wordt als: ‘de reden waarom je elke dag opstaat’, dat wat je leven zin geeft. Wat dat precies is heeft weer te maken met je waarden, je passies en je talenten. Het kan iets groots zijn of iets kleins. Dat maakt niet uit. Vaak heeft het te maken met het gevoel iets te kunnen bijdragen aan een betere wereld. En die wereld kan ook je directe omgeving zijn. Misschien is het wel in je werk de wereldvrede een stukje dichterbij brengen. Maar misschien is het ook wel je kinderen grootbrengen tot gelukkige volwassenen. Of met je kunst mensen ontroeren. Weten wat je ikigai is (en daarnaar leven) zorgt voor een kleinere kans op hart- en vaatziekten en daarmee voor een langer leven. (En ongetwijfeld een gelukkiger leven.)

Betekenis

Met dit verhaal erachter begon ik het te snappen. In het Engels wordt ikigai vaak vertaald als ‘purpose’. Maar in het Nederlands is hier eigenlijk geen woord voor dat de lading helemaal dekt. ‘Purpose’ wordt dan vaak vertaald als ‘doel’. Maar dat woord heeft voor sommige mensen (in ieder geval voor mij) toch een andere lading. Bij doelen denken mensen vaak aan dingen als: over twee jaar de marathon lopen, stoppen met roken of je rijbewijs halen. Maar daar gaat het hier niet over. In de context van een vitaal leven heeft ‘purpose’ meer de betekenis van ‘bedoeling’, ‘zin’, ‘betekenis’. ‘Doel’ klinkt als iets dat je moet bereiken, waar je naar toe moet werken, iets dat inspanning kost. ‘Purpose’ of ‘ikigai’ is iets dat er al is, je hoeft het alleen maar te herkennen en dan aandacht te geven in je (dagelijkse) leven.  Maar laten we er geen taalkwestie van maken. Het is prima om het doel te noemen, zolang we weten wat we daarmee bedoelen.

En nu ik dit weet, wil ik mijn ikigai vinden. Dat is mijn doel voor de komende tijd. O wacht…

Blog geschreven voor GGD Zeeland